2019 он. Улаан-Үдэ хото. Соёлой дээдэ һургуулиин оюутадай хамтын байра. Хатарай таһагта һурадаг оюутан Баваасан хүбүүн хэшээлнүүдэйнгээ һүүлээр ехээр эсээд, телевизорээр һүүлэй һонинуудые харан амаржа байтараа, һээр хухалжа байһан хүбүүдые хаража, тон ехээр һонирхоо. Тэрэ гансата эсэһэнээ мартажа, Интернет тайлажа, YouTube видеохостинг соо орожо, һээр сохижо байһан буулгабаринуудые оложо, шудалан хаража оробо. Эгээл эдэ хүбүүдтэ адляар һээр сохижо һураха гэһэн мэдэрэл энэл үдэшэ залуу хүбүүнэй толгойдо мүндэлөө. Тэрэ гэһээр оюутан үргэһэ нойроо алдаа.
Гараа зохолоод...
Энэл үедэ холын Хурамхаанай аймагай дээдэ захада оршодог Алла нютагта Баваасан хүбүүнэй гэртэхин үүсэеэ гаргажа, үбэлдөө эдихэ мяхаяа бэлдэжэ байгаа. Жаргал ба Сэсэг Митаповтан УлаанҮдэдэ һурадаг тээли хүбүүн Баваасандаа үүсынгээ тарган мяханһаа зэмһэлжэ эльгээбэ. Урданай буряад заншалаар заатагүй һээр хэлсээ ааб даа. Эжы, абынгаа эльгээһэн мяхаар гоё шүлэ шанажа, нүхэдөөрөө эдихэ гэжэ байтараа, Баваасан һээр байна гэжэ обёороод, тэрэнээ улхан руугаа хэжэ, тэрэ дороо бусалгаба. Шүлэншье болобо, яһаншье мүлжэгдэбэ. Зосоогоо хорхойтой болоhондол гараа зохолһон Баваасан тэрэ һээрээ унтангүй шахуу сохижо хоноо. Баруун гарынь хүхэ боложо хабдаа, өөрынь яһан хухаран алдаа. Тиигэнгүй яахаб даа. Һээр хуха сохихо гээшэ өөрын онсо оньһотой ха юм даа. Гэртэхинһээ ерэһэн тэрэ һээрээ Баваасан хуха сохижо шадабагүй. Тэрэнииень хурайхайнь хухалжа, һанааень амаруулба. Тэрэ гэһээр Баваасан яажа һээр хухалжа һурахаб гэжэ ходол бодолгото болодог болобо. Танил талаһаашье, үеын нүхэдһөөшье дүршэл абажа эхилээ.
- Гэртээ дүү хүбүүндээ хонходожо, дахинаа һээр захяаб. Тиихэдэмни дүү хүбүүмни аяар 8 һээр суглуулаад, намдаа эльгээгээ. Тэдэ һээрнүүдээ хэшээлэйнгээ һүүлдэ сохисохиһоор, арай гэжэ нэгэ үдэр нэгэ һээр эбдэжэ, аргагүй ехээр баярлааб, - гээд, анха удаа һээр эбдэһэн тухайгаа Баваасан хөөрэнэ.
Оролдоһон хүн ороолон болохо
Иигэжэ анханай буряадууд дэмы хэлээ бэшэ. Баваасан зориһондоол хүрэбэ ха юм даа. Мүнөө болоод байхада, Баваасан Митапов амаргүй мэдээжэ һээршэн болонхой. Монгол туургата арадууд соо гансаараа агаарта собхороод, эрьелдэхэ зуураа һээр хуха сохидог хүбүүн юм. Тэрэнэй иимэ аргаар һээр сохижо байһан буулгабаринь Интернет соо сахилгаан мэтэ түргэнөөр таража, олон зоной дура татажа шадаһан. Эгээл түрүүн сохиһон иимэ буулгабарияа Инстаграм соо толилоод, үглөөдэрынь мэдээжэ болоод һэриһэн юм.
- Алладаа үбһэндэ ябажа байха үедөө, хүдөө гоё талада гүйжэ ерэһэн бэеэрээ собхороод, урагшаа урбалдаха хоорондоо һээр хухалжа шадаһыемни дүү хүбүүмни буулгаа. Зуһаланһаа гэртээ ерэхэдээ, тэрэнээ Инстаграм соо гаргаад, һөөргөө үбһэндөө ажалаа хэхэеэ ошоһон байгааб. Сабшаланаймнай газарта Интернет муугаар баридаг ушарһаа тэрэ буулгабариингаа хуби заяа адаглаха аргагүй байгааб. Хэдэн олон тээһээ хонходоон боложо, нүхэдэйм, танилнуудайм амаршалхадань, ехэтэ гайхааб. Һүүлдэнь гэртээ ерээд, Интернедтэ ороходомни, тэрэ буулгабари доромни хэдэн зуугаад бэшэгүүд, амаршалганууд байгаа. Тэрэ гэһээр ехэл дали ургааб, баярлааб. Инстаграмһаа гадна «Тик-ток» гэдэг сүлжээндэ һонирхолтой буулгабаринуудые хэхэ гэжэ оролдодогби. Инстаграм соо минии хуудаһанда 10 мянгаад нүхэд, харин Тик-ток сүлжээндэ 36 мянган хүн хабсаргаатай. Эдэ зоной нэгэндэньшье би өөрөө «тоншожо», нүхэсэл дурадхаагүйб, хуу өөһэдөө хабсарһан, - гээд, Баваасан хөөрэнэ.
Шуран хүбүүн
Залуу гэр бүлэдэ хоёрдохи үринь боложо мүндэлхэдөө, Баваасан хүбүүн түрэхэһөө муугаар дууладаг байгаа. Бурхан багшын табиһан хуби заяагаар тэрэнэй шэхэн хүсэд хүгжөөгүй. Теэд энэ ушаршье багахан хүбүүнэй хүгжэлтэдэ һаад боложо үгэбэгүй. Оршон тойронхи абяа муугаар дуулажа байбашье, мэргэжэлтэ хатаршан боложо шадаһаниинь ехэл һонирхолтой.
Он жэлэй ошоһоор байтар, һургуулида орохо саг дүтэлжэ ерэбэ. Үетэн нүхэдһөө ондоохон байжа, Баваасан Улаан-Үдэдэ тусхай һургуулида һураха болобо. Тэндэ орожо һурахадаа, шэхэ хатуу, мүн юушье дууладаггүй хүүгэдтэй сугтаа нүхэсэжэ һураа, үндыгөө. Баваасан хүбүүн хара багаһаа түргэн, шуран хүбүүн юм. Һуралсалайнгаа хажуугаар нэмэлтэ хэшээлнүүдтэ ябадаг байгаа, тиигэхэ мүртөө спортдо эльгэтэйнь элиржэ, барилдаанай һургуулида ерэһэн юм. Тэрэ үедэ тус һургуулиин ахамад ангиин Цоктоев Саша барилдаанай хибэс дээрэ амаргүй амжалта туйлажа ябаа.
- Аха хүбүүдые хаража, тэдэниие дахажа, бидэ үетэнөөрөө барилдаанда ябажа эхилээбди. Ааша ехэтэй бидэ багашуулые бэрхэ багша, һоригшо Баяр Бороевич Батомункуев угтан абажа, түрүүшын үдэрһөө эхилжэ, шадамар бэрхээр һургажа эхилээ. Би тон дуратайгаар барилдадаг байгааб. Яһала түрүүшүүлэй зэргэдэ ябааб. Тиигээд һайнаар абяа дууладаг болохын түлөө тархидаа имплант табюулхадаа, һорилгоһоо арсаха баатай болоолби даа, - гээд, барилдахаяа болиһондоо шаналһан мэтэ хөөрэнэ.
Харин саашаа энэл хэбээрээ барилдажа байгаа hаа, мүнөө Олимпиин нааданай абаргашье болотороо ургаха байгаа аалам? Саашаа хүгжэхын түлөө али нэгэ юумэ шэлэхэ саг ерэдэг. Барилдаанай һорилгодо ябахаяа болиходоо, тхэквондодо шэлжэн оробошье, уданшьегүй тэрэнээ баһал орхибо. Зосооһоо бурьялан гаража байһан шадал хүсэеэ нэгэ һайн тээшэнь шэглүүлхэ гэжэ Баваасан шиидээд, хатарай хэшээлнүүдтэ ябажа эхилбэ.
- Һургуулиин һүүлээр шүдэнэй эмшэн болохо хүсэлтэй байгааб. Оройдоо нэгэ хэды балл хүсөөгүй. Тиигээд багшанарайнгаа дурадхалаар хатаршанай һургуулида һуралсалаа үргэлжэлүүлхэ гэжэ шиидээд, ВСГИК-эй оюутан болооб. Тэндэ һуража эхилхэһээ хойшо «Капуччино» гэһэн хатарай театрта хатаржа гарааб. Дээдэ һургуули дүүргэһэнэй удаа мэдээжэ «Угол зрения» гэһэн хатарай бүлгэмдэ орожо хатархадаа, Кремлиин ордондо үнгэрһэн Сагаалганда хабаадалсаха аза талаантай байгааб, - гээд, Баваасан омогорхон байжа зугаална.
Дээдэ һургуули дүүргэһэнэй удаа Баваасан Буряадай циркын зүжэгшэн боложо ороод хүдэлжэ байна. Хуби заяанайнгаа үршөөһэн замаар ябажа, манлайдань хүрэжэ, ерээдүйдэ циркын мэдээжэ зүжэгшэн болотороо ургахыень хүсэнэбди! Хүн бүхэндэ дааха хэм соонь үргэбшэ Бурхан багша үгэдэг юм гээд хэлсэгшэ. Энэ наһанайнгаа дабаануудые амжалта түгэс дабыш даа, Баваасан!
