Тэрэ һайндэртэ Буряад Уласай Толгойлогшо Алексей Цыденов хүрэжэ, энэ үдэшые нээхэдээ, сугларһан харагшадые Сагаалганаар амаршалаа.
- Хүндэтэ нютагаархид, Сагаан һарын баяраар! Гараһан жэлдэ һанаһан хэрэгтнай хуу бүтэжэ, хэжэ байһан ажалтнай урагшатай байг. Бидэниие мүнөө үдэшэ эндэ суглуулһан «Байгал» театрта баяраа мэдүүлнэб, - гээд, амаршалгын үгэ абахадаа, Алексей Цыденов дуулгаба.
Бүри зунай эхиндэ үндэр нэрэ зэргэдэ хүртэбэшье, дуушан Бүтидэй Дондог-Сэрэн Сагаан һарын баясхаланта үдэшэ харагшадай нэермэ альга ташалган доро габьяата зүжэгшэнэй үнэмшэлгэ уласай Толгойлогшын гарһаа хүлеэн абаба.
Булган талата Буряад орондомнай Бүтидэй Дондог-Сэрэнэй дуулаһан уянгата һайхан дуунуудые шагнаагүй хүн үгы ёһотой. Дондог-Сэрэн дуушан уртын дуунай уянгыень эхын һүнтэй хамта зүрхэ сэдьхэлдээ шэнгээжэ абаһан гэхэдэ, алдуу болохогүй. Мүнөө буряад соёлой үлгы болоһон Шэнэхээн нютагта ёһотой буряад оршон байдалда алтан дэлхэйдэ тэрэ түрэжэ үндыхэ заяатай байгаа гэжэ бидэ һайнаар мэдэжэ байнабди. Эгээл тиимэһээ арадайнгаа уртын дуу уянгатуулан татадагынь тэндэһээ бшуу. «Байгал» театрай ямаршье концерт-наадан Бүтидэй Дондог-Сэрэнэй хабаадалгагүйгөөр үнгэрдэггүй. Дууша сэдьхэлтэй буряад арадай дура энэ дуушан абаһаар буляажа шадаһан юм.
- Энэ ехэ үндэр нэрэ зэргэдэ хүртөөд байхадаа, амаргүй ехэ баяртай байнаб. Олон жэлэй туршада бэелүүлжэ ябаһан ажалаймни дүн болоно. Намайе иигэжэ сэгнэжэ, дэмжэжэ байхадань, хүнэй зосоо ехэ һайхан мэдэрэл түрэдэг. Зүрхэндэмни сэсэг түрүүлнэ, урма зориг үгэнэ, – гээд, үндэр нэрэ зэргэдэ хүртэһэн мэдээжэ дуушан баяраараа хубаалдана.
Бэлигтэй дуушан шэхэ хужарлуулма аялгануудаараа шагнагшадаа баярлуулхаһаа гадна, эдирхэн хүүгэдтэ шадаха, мэдэхэеэ дамжуулдаг юм. «Байгал» театрай дэргэдэ байгуулагдаһан «Уян бэлиг» гэһэн хүүгэдэй дуунай студида Дондог-Сэрэн хэдэн жэлэй туршада амжалтатай ажаллана.
- Оройдоол жаахан хүүгэдые абажа, дуулаха шадабарииень мүлижэ, талаан бэлигыень задаруулжа, мэдэхэ шадахаяа дамжуулаад, тэдэнэйнгээ тайзан дээрэ гаража дуулахыень харахаһаа дээрэ баяр, жаргал үгы даа. «Буряад хэлэгүй хүүгэдыемнай ямар гоёор дуулуулжа һургаабта. Бидэ үнэн зүрхэнһөө баярые хүргэнэбди», - гэжэ гэртэхинэй баяраа мэдүүлхэдэнь, амаргүй ехэ урматай байдаг гээшэб, - гэжэ дуушан хөөрэнэ.
Бүтидэй Дондог-Сэрэн нэн түрүүн хэдэн мянгаад жэлые һэтэ дабажа ерэһэн аялгата һайхан буряад арадай дуунуудые гүйсэдхэдэг гээд мэдээжэ ха юм даа. Өөрынгөө элинсэг хулинсагайнгаа дуулажа ябаһан дуунуудые арад олондоо дамжуулжа, мүнөө үеын залуушуулда хүргэжэ байһан Дондогой ажал сэгнэшэгүй.
- Арадаймнай дуунай үгэнүүд ямар удхатай, һургаалитай гээшэб даа. Нэгэ дуунай үгэнүүд соо буряад арадай ажабайдал, түүхэ харагдаха. Жэшээнь, «Уусын дуун» гэжэ арадай дуун аяар 36 бадагһаа бүридэнэ. Тэрээхэн дуун соо хадамда ошоһон басагандаа зорюулһан һургаал тэбхысэ гараад ерэнэ. Дээрэ үеын ахатамнай дуунай ашаар үри хүүгэдээ хүмүүжүүлжэ, һайн муугай илгаа дамжуулжа байгаа, - гэнэ Дондог-Сэрэн.
Бэрхэ дуушан концерт-нааданда хабаадажа, хүн зоной сэдьхэл тэниилгэжэ, зүрхэндэнь баяр баясхалан асархаһаа гадна, бэлигтэй бэрхэ багша гэжэ хөөрөө һэмди. Үшөө тиихэдэ дуунуудтаа клип буулгуулха талаар ехэ ажал хэдэг юм. Суг хүдэлдэг үнэн нүхэдтэеэ хамта бэлдэһэн видеоклипынь хабарай түрүүшын һарын хуушаар «нара харахаар» бэлэн болоод байна.
Абьяастай дуушанай дуугаа хангюурдахадань, адуу малаар бүрхөөгдэһэн захагүй үргэн ногоон тала, харьялан урдаһан уһа голнууд, саһан малгайта үндэр орьёлнууд, мүн хэдэн жэлэй хугасаада буряад-монгол арадай байрлажа, үдэжэ байһан һэеы гэрнүүд урдашни харагдажа байһан мэтэ болоодхидог.
- Үндэр ехэ амжалтаартнай амаршалнабди, саашанхи харгытнай урагшатай байг! – гэжэ хүсэхэдэмнай, «Буряад үнэн» сонинойнгоо уншагшадта иигэжэ айладхаба: - Гараһан сагаан түмэр үхэр жэлдэ булта ганзага дүүрэн, ороходо олзо омогтой, хии моримнай дээрэ хиидэжэ байг лэ! Һахюуһамнай һахилсажа, заяашамнай заларжа, юу һанаһан юһэн сагаан хүсэл номой ёһоор бүтэжэ, нютаг оронойнгоо үргэмжөөр, эхэ эсэгын буянгаар даашагүй баян, дундаршагүй дүүрэн, һайн һайхан һуухынтнай түлөө үреэнэб даа!
