Ганса 2022 оной хугасаа соо “Вдохновение” театр Якутск, Санкт-Петербург хотонуудта үнгэргэгдэһэн ехэ модын хэмжээ ябуулгануудта амжалтануудые туйлаа. Бүгэдэ буряадуудай “Алтаргана” нааданда түрүү һуури эзэлжэ шадаа.
“Территория радости” гэһэн ТОС Кудара Сомон һууринда 2015 ондо, нютаг бүхэндэ ТОС-ой хүдэлөөнэй эдэбхитэйгээр хүгжэжэ байһан сагта байгуулагдаа һэн.
- Багшанар, соёлой хүдэлмэрилэгшэд хамтаржа, нэгэ ямар бэ даа ТОС нээхэ тухай хэлсээбди. Хоёр үйлсэ хараа дороо абажа, шэнэ хүдэлөөн эмхидхэгдээ һэн. Түрүүшээр бүхы ТОС-уудтай адли нютагайнгаа дэбисхэрые бог шоройһоо сэбэрлэжэ, хүүгэдэй талмайнуудые бодхоожо эхилээбди. Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнда баатарлиг үхэлөөр унаһан сэрэгшэдэй хүшөө заһабарилаабди, - гэжэ “Территория радости” гэһэн ТОС-ой хүтэлбэрилэгшэ Евдокия Доржиевна Хосоева хөөрэнэ.
Мүнөө үедэ “Территория радости” буянтай хэрэг бүтээнэ. Украинада тусхай сэрэгэй операцида хабаадажа байһан сэрэгшэдтэ сүүмхэнүүдые, тэлүүрнүүдые оёжо эльгээнэ.
- Һууринаймнай 10-аад хүнүүд үдэшэндөө, амаралтын үдэрнүүдтэ сугларжа, сэрэгшэдтээ бэлэгүүдые оёнобди. 15 набор эльгээгээд байнабди. Үшөө 15 бэлдэгдэнхэй, удангүй эльгээгдэхэ. Һайн дуранай хэрэгтэ бидэ үнинэй хабааданабди. Хорон хамшагай һүжэрхэдэ, үндэр наһатайшуулдаа эдеэ хоол тараагаабди, нэгэ мянганһаа үлүү багуудые оёобди. Мүн Наушки тосхондо үерэй болоходо, туһаламжа эльгээһэн байнабди, - гэжэ Евдокия Доржиевна хөөрөөгөө үргэлжэлүүлнэ.
Кудара Сомоной соёлой байшанай дэргэдэ “Вдохновение” гэһэн модын театр 2000-аад онуудай һүүл багаар хүдэлжэ эхилһэн юм. Мартын 8-да зорюулагдаһан найр нааданһаа бүхы юумэн эхиеэ абаа гээд хэлэлтэй. Тус һайндэртэ бэлдэжэ байһан дангинанар өөһэдын хүсөөр хубсаһа оёжо, олоной анхаралда дурадхаа. Иимэ гоёор өөһэдөө хубсаһа оёдог хадаа нэгэдэжэ, нэгэ театр болоё гэжэ Светлана Александровна Банзарова дурадхал оруулаа. Иигэжэ “Вдохновение” театр байгуулагдаа.
- Тиигэжэ байтарнай “Территория радости” гэһэн ТОС нээгдэжэ, театртамнай ехэ туһа хүргэжэ эхилээ. Үхибүүдтээ буряад, мүнөө үеын хубсаһа нэгэ-нэгээр оёдог байгаабди. Аймагай, уласай “Баатар-Дангина”, “Наранай туяа” болон бусад һонирхолтой урилдаануудта багашуулнай, ехэшье зомнай оёһон хубсаһаяа үмдөөд, Кудара-Сомон һууринаа түлөөлжэ ябаа, - гэжэ Светлана Банзарова мэдүүлнэ.
2019 оной һүүл багаар ТОС-ой, “Вдохновение” театрай гэшүүд хамтын түсэл бэшэжэ, Юрэнхылэгшын жасын грантда хүртэхын түлөө мэдүүлгэ оруулһан байна. Евдокия Хосоевагай хэлэһээр, өөһэдөөшье мэдэнгүй тэрэ түсэлэйнгээ ашаар 500 мянган түхэриг шан шүүжэрхёо. «И нить волшебная в душе оставит след» гэжэ нэрэтэй түсэлэй ашаар оёдолой цех байгуулагдажа, шэнэ оньһон техникэ худалдан абтагдаа. Оёдолой дүрбэн машина, оверлогууд, манекенүүд гэхэ мэтэ хэрэгсэлнүүдтэй болоо. Мүн шанар һайтай бүд ехээр абтагдаа.
- Түсэл бэшэһэнэй удаа хоёр студи нээгээбди. Нэгэндэнь үхибүүд буряад болон бусад арадуудай заншалта хубсаһа хэдэн талаһаа шэнжэлнэ. Өөһэдөөшье зураад, зохёожо туршана. Хоёрдохи студида дефиле хэжэ һурана. Хатарай багша, дизайнер хоёр эндэ хүдэлнэ. Харалгануудта ганса үхибүүд бэшэ, мүн һургуулиин багшанар, хүмүүжүүлэгшэд хабаадана. Бэлиг талаантай дизайнер Светлана Александровна Банзарова түрүүтэй театрнай үрэ дүнтэйгөөр хүдэлнэ. Светлана Александровна өөрөө хүүгэдэй сэсэрлигэй даагша юм. Хэды тиигэбэшье, һүүлэй хоёр жэлдэ хэдэн коллекци зохёогоо. Һүниндөө зүүдэлжэ хоноод, үдэртөө тэрэнээ бэелүүлжэрхидэг. Һаяхана шанга бороо доро сугтаа орошообди. Тиигээд лэ уһанда хабаатай коллекци зохёохомни гэжэ мэдүүлээ, - гэжэ “Территория радости” гэһэн ТОС-ой эдэбхитэн Дина Дампилова һонирхолтой мэдээнүүдые дуулгана.
Оройдоол жэл хахад соо хэдэн коллекцинууд бэлдэгдээ. “Голос кочевника”, “Золотой Дракон”, “Дыхание песчаной Венеции”, “Русь великая” гэһэн хубсаһа хунарай коллекцинүүд модын олон тоото хэмжээ ябуулгануудта дурадхагдаа. Жэшээлбэл, “Алтан луу” бүгэдэ буряадуудай “Алтаргана” гэһэн хуралдаанда табигдажа, үндэр сэгнэлтэдэ хүртөө, найр нааданай алтан медаль абаа. Августын 4-5-да Санкт-Петербург хотодо үнгэргэгдэһэн «Этномода IBEFF» фестивальда “Алтан луу” тусхай шанда хүртөө.
- “Алтан луу” коллекци 8 костюмһаа бүридэнэ. Эдэмнай бүхыгөөрөө буддын шажанай гол шэнжые харуулна. Сансарын хүрдэ, субарга, бадма лёнхобо сэсэг, зула, ганжир гэхэ мэтэ удхатайнууд. Эдэ бүгэдэ харагшадые, шүүгшэдые гайхуулна, - гэжэ Дина Дампилова хэлэнэ.
“Русь великая” гэһэн коллекци 2019 ондо Хитадта үнгэргэгдэһэн моодын фестивальда табигдажа, мүн лэ шүүгшэдтэ һайшаагдаа. 2022 оной июнь һарын һүүл багаар Якутск хотодо болоһон “Этно-Эрато-2022” фестивальда шалгараа. “Славян арадуудай эрхим костюм” гэһэн шэглэлээр 2-дохи шатын дипломдо хүртөө. Энэл томо хуралдаанай үедэ “Голос кочевника” гэһэн коллекци бултанда һайшаагдажа, “Зүүн зүгэй эрхим костюм” гэһэн шэглэлээр 3-дахи шатын диплом абаа.
Кудара Сомоной модын театр мүнөө үедэ таарама коллекцинүүдые бэлдэхэһээ гадна, заншалта буряад хубсаһа хунараа мартанагүй. Һаяхана тэдэнэй ашаар хяагтын сонгоолнуудай хубсаһан оёгдоо.
Түүхын номуудые тайлажа хараабди, архив соо хүдэлөөбди. Манай хяагтын сонгоолнуудай хубсаһан сэлэнгын сонгоолнуудай хубсаһанһаа яһала ондоошог байна гэжэ ойлгообди. Энээниие хараадаа абан, шэнэ коллекци бүтөөгөөбди. Энэ ажалнай үргэлжэлхэ, үшөө олон коллекцинүүдые зохёожо, нютагаархидаа, Буряад Уласай ажаһуугшадые баярлуулжал байхабди, - гэжэ Евдокия Доржиевна Хосоева хэлэнэ.
